Green Business Scheme:గ్రీన్ బిజినెస్ స్కీమ్ (Green Business Scheme – GBS) అనేది పర్యావరణానికి అనుకూలమైన ఆదాయ మార్గాలను ప్రోత్సహించేందుకు భారతదేశంలో అమలులో ఉన్న ప్రభుత్వ మరియు సంస్థాగత పథకాల సమాహారం. ఈ పథకాల ప్రధాన లక్ష్యం పర్యావరణ పరిరక్షణతో పాటు ఉపాధి సృష్టి చేయడం. ముఖ్యంగా సామాజికంగా మరియు ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వర్గాలు, ముఖ్యంగా షెడ్యూల్డ్ కులాలు (SC/ST) మరియు సూక్ష్మ–చిన్న వ్యాపారులు, స్థిరమైన వ్యాపారాలు ప్రారంభించేందుకు అవసరమైన ఆర్థిక సహాయం అందించడం ఈ పథకాల ఉద్దేశ్యం. (Green Business Scheme)
ఈ గ్రీన్ బిజినెస్ స్కీమ్స్ ద్వారా ఈ-రిక్షాలు, సౌరశక్తి పరికరాలు, వ్యర్థాల నిర్వహణ, శుభ్రమైన రవాణా పరిష్కారాలు వంటి పర్యావరణహిత కార్యకలాపాలకు రుణాలు మరియు సబ్సిడీలు అందించబడతాయి. వాతావరణ మార్పు సమస్యలను ఎదుర్కొనేందుకు, కార్బన్ ఉద్గారాలను తగ్గించేందుకు, తక్కువ కార్బన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ వైపు వ్యాపారాలను మళ్లించడమే ఈ పథకాల దీర్ఘకాలిక లక్ష్యం.
భారతదేశంలో అమలులో ఉన్న గ్రీన్ బిజినెస్ పథకాలలో ముఖ్యమైనది NSFDC గ్రీన్ బిజినెస్ స్కీమ్. దీనిని National Safai Karamcharis Finance & Development Corporation (NSFDC) నిర్వహిస్తోంది. ఈ పథకం ద్వారా షెడ్యూల్డ్ కులాలకు చెందిన లబ్ధిదారులకు ఈ-రిక్షాలు, సౌర గ్యాడ్జెట్లు, పర్యావరణహిత పరికరాలు వంటి గ్రీన్ కార్యకలాపాల కోసం యూనిట్ ఖర్చులో గరిష్టంగా 90 శాతం వరకు రుణాలు అందించబడతాయి. తక్కువ వడ్డీ రేట్లతో రుణాలు అందించడం వల్ల, ఆర్థికంగా బలహీన వర్గాలకు ఇది ఒక మంచి అవకాశంగా మారింది.
ఈ గ్రీన్ బిజినెస్ స్కీమ్స్ సాధారణంగా కొన్ని ప్రత్యేక అర్హతలను నిర్దేశిస్తాయి. లబ్ధిదారులు నిర్దిష్ట ఆదాయ పరిమితుల్లో ఉండాలి లేదా సూక్ష్మ, చిన్న పరిశ్రమల యజమానులై ఉండాలి. ఈ పథకాల కింద ఈ-వాహనాలు, సౌర విద్యుత్ వ్యవస్థలు, పాలీహౌసులు, కంప్రెస్డ్ ఎయిర్ వాహనాలు, వ్యర్థాల నిర్వహణ వంటి గ్రీన్ హౌస్ వాయువులను తగ్గించే కార్యకలాపాలు అర్హమైనవిగా పరిగణించబడతాయి.
ఆర్థిక సహాయం రూపంలో రుణాలు మాత్రమే కాకుండా, కొన్ని సందర్భాలలో సబ్సిడీలు కూడా అందించబడతాయి. ఉదాహరణకు, బీపీఎల్ లబ్ధిదారులకు ₹10,000 వరకు సబ్సిడీ లభించే అవకాశముంది. అలాగే వడ్డీ సబ్వెన్షన్, క్రెడిట్ గ్యారంటీ వంటి సౌకర్యాలు బ్యాంకులు మరియు ఆర్థిక సంస్థలకు రిస్క్ తగ్గించేందుకు ఉపయోగపడతాయి. కొన్ని పథకాలలో గరిష్టంగా 75 శాతం వరకు క్రెడిట్ గ్యారంటీ కూడా అందించబడుతుంది.
ఈ పథకాల అమలు ప్రక్రియ కూడా స్పష్టంగా రూపొందించబడింది. లబ్ధిదారులు స్టేట్ చానలైజింగ్ ఏజెన్సీలు (SCAs) లేదా సంబంధిత ఆర్థిక సంస్థల ద్వారా దరఖాస్తు చేసుకోవాలి. ప్రాజెక్ట్ ఖర్చులో సుమారు 90 శాతం వరకు రుణం మంజూరు చేయబడుతుంది, మిగతా మొత్తాన్ని లబ్ధిదారుడు తన వాటాగా పెట్టాలి. సబ్సిడీలు ఉంటే, అవి రుణ మొత్తాన్ని తగ్గించే విధంగా సర్దుబాటు చేయబడతాయి.
MSME SPICE (సర్క్యులర్ ఎకానమీ) మరియు GIFT (Green Investment & Technology) వంటి ఇతర పథకాలు కూడా సూక్ష్మ మరియు చిన్న వ్యాపారాలకు గ్రీన్ టెక్నాలజీ స్వీకరణ, శక్తి సామర్థ్యం పెంపుదల, గ్రీన్ ఫైనాన్సింగ్పై దృష్టి సారిస్తున్నాయి. ఈ మొత్తం కార్యక్రమాలు Government of India ఆధ్వర్యంలో దేశాన్ని నెట్-జీరో లక్ష్యాల వైపు నడిపించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నాయి.
గ్రీన్ బిజినెస్ స్కీమ్ ముఖ్యాంశాలు
| అంశం | వివరాలు |
|---|---|
| పథకం ఉద్దేశ్యం | పర్యావరణహిత వ్యాపారాల ప్రోత్సాహం |
| లక్ష్య వర్గాలు | SC/ST, సూక్ష్మ & చిన్న వ్యాపారులు |
| అర్హ కార్యకలాపాలు | ఈ-వాహనాలు, సౌరశక్తి, వ్యర్థ నిర్వహణ |
| రుణ పరిమితి | యూనిట్ ఖర్చులో 90% వరకు |
| అదనపు సహాయం | సబ్సిడీలు, వడ్డీ రాయితీ, క్రెడిట్ గ్యారంటీ |
| దీర్ఘకాలిక లక్ష్యం | గ్రీన్ ఎకానమీ, తక్కువ కార్బన్ అభివృద్ధి |
మొత్తంగా, గ్రీన్ బిజినెస్ స్కీమ్లు పర్యావరణ పరిరక్షణతో పాటు ఆర్థిక సాధికారతను కలిపే సమగ్ర కార్యక్రమాలు. ఇవి వ్యాపారాలను స్థిరమైన మార్గంలో నడిపిస్తూ, భారతదేశాన్ని శుభ్రమైన, పచ్చటి భవిష్యత్తు వైపు తీసుకెళ్లే దిశగా పనిచేస్తున్నాయి.
డిస్క్లైమర్: ఈ సమాచారం అవగాహన కోసం మాత్రమే ఇవ్వబడింది. పథకాల నిబంధనలు మరియు ఆర్థిక ప్రయోజనాలు కాలానుగుణంగా మారవచ్చు; తాజా వివరాల కోసం సంబంధిత అధికారిక వనరులను పరిశీలించాలి.
I am Naveen a digital content creator with experience in online journalism and the founder of online 38 media. My focus is on delivering accurate, reliable, and easy-to-understand news for readers.