RBI Rules New: ఉదయం రిజర్వ్ బ్యాంక్ కొత్త నిర్ణయం

తాజాగా, 2000 రూపాయల నోట్ల మార్పిడికి సంబంధించి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) బ్యాంకులకు ఆదేశాలు జారీ చేసింది. ఈ నోట్ల మార్పిడికి తొలుత సెప్టెంబర్ నెలాఖరు వరకు అనుమతించారు. అయితే, రూ. 2,000 కరెన్సీ నోట్ల రద్దు తర్వాత అదనపు లిక్విడిటీని గ్రహించేందుకు అమలులోకి వచ్చిన ఇంక్రిమెంటల్ క్యాష్ రిజర్వ్ రేషియో (ఐ-సీఆర్‌ఆర్)ను దశలవారీగా రద్దు చేయాలని ఆర్‌బీఐ నిర్ణయించింది.

ఈ నిర్ణయాన్ని మెరుగ్గా అర్థం చేసుకోవడానికి, ముందుగా నగదు నిల్వల నిష్పత్తి (CRR) ఏమిటనే దాని గురించి తెలుసుకుందాం. CRR అనేది RBI యొక్క ద్రవ్య విధానాలలో కీలకమైన అంశం మరియు కస్టమర్ల ఆర్థిక భద్రత మరియు బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ యొక్క స్థిరత్వాన్ని నిర్ధారించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. ఇది అనవసరమైన రిస్క్ లేకుండా పనిచేయడానికి బ్యాంకులు నగదు రూపంలో నిర్వహించాల్సిన మొత్తం డిపాజిట్ల శాతం. ఈ శాతాన్ని ఆర్‌బిఐ నిర్ణయిస్తుంది మరియు నిధులను సెంట్రల్ బ్యాంక్‌లోనే ఉంచాలి. ముఖ్యంగా, బ్యాంకులు ఈ నిధులను రుణాలు లేదా పెట్టుబడి ప్రయోజనాల కోసం ఉపయోగించలేవు మరియు వాటిపై ఎలాంటి వడ్డీని పొందవు. షెడ్యూల్డ్ వాణిజ్య బ్యాంకులకు CRR వర్తిస్తుంది, ప్రాంతీయ గ్రామీణ బ్యాంకులు మరియు నాన్-బ్యాంకింగ్ ఫైనాన్షియల్ కంపెనీలు (NBFCలు) ఈ అవసరం నుండి మినహాయించబడ్డాయి.

రూ. 2,000 నోట్లను బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థకు తిరిగి ఇవ్వడం వల్ల పెరిగిన లిక్విడిటీకి ప్రతిస్పందనగా, ఆర్‌బిఐ ఐ-సిఆర్‌ఆర్‌ను ప్రవేశపెట్టింది, ఇది మే మధ్య కాలంలో బ్యాంకుల నికర డిమాండ్ మరియు సమయ బాధ్యతల పెరుగుదలపై 10 శాతం రిజర్వ్‌ను నిర్వహించాలని ఆదేశించింది. 19, 2023 మరియు జూలై 28, 2023.

అయితే, ప్రస్తుత లిక్విడిటీ పరిస్థితులను సమీక్షించిన తర్వాత, I-CRRని దశలవారీగా రద్దు చేయాలని RBI నిర్ణయించింది. ఈ రిజర్వ్ మొత్తాన్ని దశలవారీగా విడుదల చేయడం ద్వారా మనీ మార్కెట్‌లు సజావుగా పని చేసేలా చూడాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. బ్యాంకుల వద్ద ఉన్న I-CRRలో 25 శాతాన్ని నిర్దిష్ట తేదీల్లో RBI విడుదల చేస్తుంది, మిగిలిన మొత్తం తర్వాత విడుదల చేయబడుతుంది.

I-CRR ఎల్లప్పుడూ రూ. 2,000 నోట్లను తిరిగి ఇవ్వడం వల్ల కలిగే అదనపు లిక్విడిటీని నిర్వహించడానికి తాత్కాలిక చర్యగా ఉద్దేశించబడిందని గమనించడం ముఖ్యం. I-CRRని సమీక్షించాలనే ఉద్దేశ్యాన్ని RBI సూచించింది మరియు ఈ నిర్ణయం ఆ ప్రణాళికకు అనుగుణంగా ఉంటుంది.