RBI’s New Rules భారతదేశంలో, రోజువారీ లావాదేవీలలో ₹500 నోటు గణనీయమైన విలువను కలిగి ఉంది. అయినప్పటికీ, చిరిగిపోవటం వలన, నోట్లు తరచుగా మురికిగా లేదా మ్యుటిలేట్ అవుతాయి, దీని వలన వినియోగదారులకు అసౌకర్యం కలుగుతుంది. ఈ సమస్యను పరిష్కరించడానికి, రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) ఇటీవల దెబ్బతిన్న ₹500 నోట్ల మార్పిడికి సంబంధించి కొత్త నిబంధనలను ప్రవేశపెట్టింది.
కొలతలు మరియు వాపసు ప్రమాణాలు:
₹500 నోటు 15 సెం.మీ పొడవు, 6.6 సెం.మీ వెడల్పు మరియు 99 చదరపు సెం.మీ విస్తీర్ణంలో ఉంటుంది. కొత్త మార్గదర్శకాల ప్రకారం, ₹500 నోటు 80 చదరపు సెంటీమీటర్ల మేరకు దెబ్బతిన్నట్లయితే, పూర్తి మొత్తం తిరిగి ఇవ్వబడుతుంది. 40 చదరపు సెం.మీ వరకు దెబ్బతిన్న నోట్లకు, సగం వాపసు అందించబడుతుంది.
నకిలీ లేదా చెడ్డ నోట్ల గుర్తింపు:
కరెన్సీ నోట్ల ద్వారా వైరస్ వ్యాప్తికి సంబంధించిన నివేదికలు పెరగడంతో, నకిలీ లేదా చెడిపోయిన నోట్లను గుర్తించేందుకు ఆర్బిఐ కొత్త పద్ధతులను నొక్కి చెప్పింది. పరిగణించవలసిన కొన్ని ముఖ్య అంశాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి:
అంచు నుండి మధ్యకు చిరిగిన నోటు చెల్లుబాటు అయ్యేదిగా పరిగణించబడుతుంది.
అధిక ధూళి లేదా మరకలు ఉన్న నోట్లు చెల్లనివిగా పరిగణించబడతాయి.
సాధారణ ఉపయోగం నుండి చిరిగిన కారణంగా దెబ్బతిన్న నోట్లు కూడా తిరిగి చెల్లించబడనివిగా పరిగణించబడతాయి.
₹500 నోటుపై గ్రాఫిక్ మార్పులు చేయడం వలన అది చర్చించబడదు.
నోటు రంగులో ఏదైనా మార్పు దాని గడువును సూచిస్తుంది.
మార్పిడి ప్రక్రియ:
రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆదేశాల ప్రకారం, పాత లేదా చెడిపోయిన ₹500 నోట్లను కలిగి ఉన్న వ్యక్తులు ఇకపై ఆందోళన చెందాల్సిన అవసరం లేదు. మ్యుటిలేటెడ్ నోట్ల మార్పిడి కోసం వారు ఏదైనా బ్యాంకు శాఖను సందర్శించవచ్చు. ఏదైనా బ్యాంకు మార్పిడి అభ్యర్థనకు అనుగుణంగా నిరాకరిస్తే, ఖాతాదారులకు బ్యాంకుపై ఫిర్యాదు చేసే హక్కు ఉంటుంది.